Wmo uitgaven.
Hoe ik het zie; mijn andere kijk op………..
In de media staat met regelmaat geschreven dat de uitgaven binnen het Sociaal Domein van Gemeenten steeds maar stijgende zijn. De stijging betreft dan grotendeels de kosten voor de Jeugdzorg. Maar ook de uitgaven voor de Wmo worden steeds maar hoger. Onlangs nog in de Tubantia het artikel “Ouderenzorg leidt tot miljoenenstrop” en in het Binnenlands Bestuur het artikel “Gemeenten willen grip op de Wmo”.
- Is het logisch dat de uitgaven voor de Wmo stijgen? Ik denk van wel. Mensen worden steeds ouder, wonen langer zelfstandig thuis, onze samenleving is en wordt steeds complexer, bureaucratischer en ingewikkelder. En dan het abonnementstarief wat dit jaar is ingegaan.
- Zijn de Wmo uitgaven te kantelen? Ja ik denk van wel. Maar dan zal er wel iets wezenlijks moeten veranderen.
Allereerst het abonnementstarief. Zolang financiële zelfredzaamheid niet als zelfredzaamheid mag worden gezien staan gemeenten met de rug tegen de muur. Immers binnen de Wmo mogen financiën geen rol spelen. Dit betekent heel eenvoudig dat hoe veel iemand ook verdiend, hoeveel vermogen diegene ook heeft een Wmo voorziening ingezet kan worden als er beperkingen in de zelfredzaamheid worden geconstateerd.
Dan het besef wat betekent nu eigenlijk beperkingen in de zelfredzaam. Is ouderdom en de beperkingen die daarbij horen iets waarvoor de Wmo ingezet zou moeten worden? Of kunnen wij ons allen de vraag stellen of oud worden gewoon bij het leven hoort. En als ouder worden een levensfase is wat bij het leven hoort kunnen wij dan ook accepteren dat het schoonmaken van ons huis niet meer zo vanzelfsprekend is en wij daarvoor zelf een oplossing zoeken? Dat het fietsen of auto rijden niet meer gaat en dat daarvoor in de plaats door ons zelf dan een ander vervoermiddel aangeschaft kan worden zoals bijvoorbeeld een scootmobiel? En durven wij ons zelf de vraag te stellen of de woning waarin wij wonen ook nog veilig is om in te wonen op het moment dat wij ouder worden? En zo ja welke aanpassingen zouden wij dan al zelf kunnen realiseren? Of is verhuizen misschien wel een betere optie.
Het doorleven van iedere levensfase doen wij zelfstandig en zijn wij zelfredzaam. Kloppen niet aan bij de Wmo voor ondersteuning bij het vinden van een grotere woning i.v.m. gezinsuitbreiding. Waarom vinden wij het dan wel vanzelfsprekend om een beroep te doen op de Wmo op het moment dat wij vanwege het ouder worden beperkingen ondervinden.
Het begrip Wmo is erg breed en biedt ondersteuning op het moment dat iemand zelf, met behulp met zijn omgeving of met behulp van een algemene of voorliggende voorziening niet kan participeren in de samenleving. Maar wat betekent participeren eigenlijk? En wie bepaalt wanneer iemand is geparticipeerd?
De voorloper van de Wmo was de Wvg (Wet voorzieningen gehandicapten). Een wet die naar mijn idee een duidelijker afbakening aangaf of iemand er een beroep op kon doen. Want ben je als je ouder wordt ook gehandicapt? Of horen de beperkingen die ondervonden worden bij het ouder worden toch gewoon bij het leven.
Door de manier waarop wij leven, hoe onze samenleving ingericht is, het gevoel om voortdurend te moeten presteren, de druk om alle rekeningen betaald te krijgen, mee te doen aan de 24-uurs economie waar alles maak- en koopbaar is, heeft er onder andere voor gezorgd dat steeds meer mensen zichzelf onderweg zijn kwijtgeraakt, in de knoop geraakt zijn. Hierdoor zijn er steeds meer mensen die een beroep doen op inzet van individuele begeleiding en dagbesteding. Tel daarbij op het wegvallen van laagdrempelige welzijnsactiviteiten en het sluiten van verzorgingshuizen. Dit alles maakt dat veel mensen zich eenzaam, onveilig en niet begrepen voelen.
Als samenleving missen wij tijd, aandacht en rust. Zolang wij nauwelijks tijd hebben voor ons zelf hoe kunnen wij dan tijd hebben voor een ander, voor ons gezin, onze buren onze………………
Om de uitgaven daadwerkelijk te kantelen kunnen wij als samenleving niet wegkijken. Naast de vele (wettelijke) regelingen, het aanpassen van het abonnementstarief zullen wij ook bij onszelf te rade moeten gaan. Actief anticiperen op dat wat heel natuurlijk komen gaat. Het ouder worden en de daarbij behorende beperkingen. Anticiperen op wel of niet verhuizen, wel of niet zelf aanpassingen verrichten, wel of niet de elektrische fiets of auto inruilen voor een scootmobiel, zelf iemand regelen om het huis schoon te houden. Wel of niet……..
Maar ook bij ons zelf te rade gaan hoeveel tijd en aandacht wij eigenlijk aan onszelf en aan onze naasten geven. Kunnen wij de druk die wij voelen bij onze 24-uurs economie, bij het moeten voldoen aan allerlei normen en waarden verminderen door daar zelf actief een andere wending aan te geven? En wat zou dit dan opleveren? Opleveren voor jezelf wat dan weer doorwerkt naar jouw omgeving.
Wat hebben wij als samenleving daarvoor nodig?
Wanneer gemeenten hun Wmo cliënten doorlichten dan zal een groot percentage cliënten gebruik maken van Wmo voorzieningen omdat ze “gewoon en heel natuurlijk” in een andere levensfase terecht zijn gekomen. Een levensfase waarbij het voor velen in onze samenleving op dit moment heel gewoon is om achterover te leunen en een beroep te doen op de Wmo. Maar er zal ook ontdekt worden dat een deel van de cliënten gewoonweg niet kunnen voldoen aan wat onze prestatiegerichte maatschappij van hen vraagt.
De grote vraag is of wij het met elkaar aan durven om het gesprek aan te gaan. Dat ouder worden bij het leven hoort. Dat je daar je eigen verantwoordelijkheid in mag en moet nemen.
Dat wij het aan durven om met elkaar het gesprek aan te gaan over wat echt telt in het leven van onszelf en de ander. Het gezien, gehoord en erkend worden. Dat wij met elkaar de diversiteit van onze samenleving kunnen waarderen en los kunnen laten dat iedereen in een hokje geplaatst moet worden.
- Dat wij er met elkaar voor blijven zorgen dat diegenen in onze samenleving die de steun en inzet van de Wmo echt hard nodig hebben deze steun en inzet in de toekomst ook kunnen blijven ontvangen.
- Dat wij met elkaar onze ogen niet sluiten voor diegenen die getroffen zijn door armoede. Die niet in staat zijn zelf te anticiperen op de beperkingen die gaan komen tijdens het ouder worden.
- Dat wij met elkaar onze ogen en oren niet sluiten voor diegenen die niet aan de gemiddelde normen en waarden voldoen. Dat wij het unieke en waardevolle van diegenen blijven zien, horen en erkennen.
